Mijn tweede column voor FilmService en ik moet het al gelijk over afscheid hebben. Althans, dat vind ik. Want het onderwerp negeren, dat voelt niet goed.
Eind vorig jaar keken uitgever Riet Zegers en ik terug op onze jarenlange samenwerking. We deden dat met een interview in ons eigen vakblad Holland Film Nieuws. De reden was haar aanstaande vertrek. Ik zei in dat artikel dat menselijke relaties het DNA van de filmsector vormen. Geen woord van gelogen. Ik moest eraan terugdenken toen we zeer recentelijk afscheid moesten nemen van een van de meest iconische figuren die de Nederlandse filmsector heeft gekend: Max van Praag.
Vanaf de jaren 80 tot aan zijn pensioen was Max directeur van filmdistributeur United International Pictures (UIP) en daarna van Universal Pictures in Nederland. Max bracht films in de bioscoop als Schindler's List, Apocalypse Now, Out of Africa, Cry Freedom, E.T., Gladiator, Top Gun, Saving Private Ryan, Back to the Future, Forrest Gump en vele James Bondfilms... En die lijst gaat - geloof me - maar door en door.
Maar aan al die avonturen ging nog iets anders vooraf. In de jaren 70 was Max directielid en programmeur van het toenmalige Tuschinski-concern. Hij bracht Europese arthousefilms zoals Una giornata particolare van Ettore Scola en Die Ehe der Maria Braun van Rainer Werner Fassbinder naar het Amsterdamse publiek in Tuschinski. Want Max was naast een zakenman, bovenal een ongelooflijk gepassioneerde filmliefhebber. Een wandelende encyclopedie wat betreft bioscoopcijfers en filmfeiten. Geen wonder ook dat hij in diezelfde jaren 70 de ene na de andere aflevering won van het toen zeer bekende tv-programma Voor een briefkaart op de eerste rang.
Max had zoveel verhalen en anekdotes dat het niet meer dan verdrietig is dat hij 28 maart op 80-jarige leeftijd overleed. En dat hij zijn verhalen nooit heeft kunnen laten bundelen in een boek, of erover heeft kunnen vertellen in een podcast. Ik heb Max wel meerdere malen mogen interviewen. Een keer voor een speciale editie van Holland Film Nieuws in 2008 ter gelegenheid van zijn pensioen, een keer voor het prachtige boek 100 Jaar Tuschinski en een keer voor de pilotaflevering van het project Bioscoop in Beeld dat helaas nooit een vervolg heeft gekregen. Het is voor zover mij bekend een van weinige interviews met de legendarische filmman op beeld vastgelegd. Ik keek het terug vanwege het afscheid en een prachtige compilatie die werd gemaakt. Met een traan en een schaterende lach, want ook dat was Max!
Jeroen Huijsdens
Filmtaal.nl